Financiën
Een financieel perspectief kleurt zelden zo rood. Een OZB-verhoging van 28% is nogal wat. Het is een hele vervelende boodschap voor onze inwoners en het bevreemdt ons dat het Rijk alles maar op z’n beloop laat. Tot overmaat van ramp is nu het kabinet gevallen. We zullen dus pas op de plaats moeten maken om te voorkomen dat we onze inwoners over een paar jaar wéér met zo’n forse belastingverhoging moeten confronteren. Om te komen tot een gebalanceerd meerjarenperspectief, ligt wat ons betreft alles op tafel. Niets mag taboe zijn.
Wonen
15% van de 25- tot 40-jarigen in Baarle-Nassau woont nog thuis. We zijn één van de koplopers in Nederland en dat vinden we een trieste gewaarwording. We zullen snel tijdelijke woningen moeten realiseren en snel nieuwe plannen moeten maken. Hoe zorgen we ervoor dat we voldoende te bieden hebben op de lange termijn? Hoe gaat de gemeente meer regie nemen? Ons uitgangspunt is daarbij: bouw naar behoefte, en niet naar de portemonnee. Wordt het niet eens tijd om te bekijken of we een huisvestingsverordening in kunnen zetten, vraag ik aan zowel het college als de andere fracties?
Wij kijken uit naar de ABG-brede Woonvisie+. En zijn ook erg benieuwd hoe die visie zich gaat verhouden tot de visie van de SRBT. Want die laatste visie komt geloof ik niet geheel overeen met de situatie in Baarle-Nassau. Hoe zit het bijvoorbeeld met uitbreiden versus inbreiden of met alternatieve woonvormen zoals erfwonen. En hoe zit het eigenlijk met de opgave die de SRBT voor Baarle-Nassau heeft? Die is gebaseerd op prognoses waar Baarle-Nassau krimpt, terwijl het CBS zegt dat Baarle-Nassau tot 2035 met ruim 8% groeit. Natuurlijk worden de provinciale prognoses op termijn geüpdatet, maar het is jammer dat dat niet synchroon loopt met de opgave die de SRBT heeft geformuleerd.
Het is logisch om in een te ontwikkelen visie ook aspect veiligheid te betrekken. Hoe gaan we de komende jaren om met een toename van leegstand in het buitengebied? Hoe voorkomen we dat die leegstand ten prooi valt aan criminelen? Capaciteit speelt parten, dus zullen we op een andere manier, aan de voorkant, moeten voorkomen dat het zover komt. Hoe dan ook moeten we wel van de kant komen. Niet eerst weer een paar jaar stilstaan, voordat we weer gaan hollen. Continuïteit aanbrengen op onze (lokale) woningmarkt dus. Het zou wat Fractie Ulicoten betreft wenselijk zijn om hierbij een proactief grondbeleid te hanteren.
Infrastructuur
Fractie Ulicoten is erg content met de reconstructie van het fietspad tussen Baarle en Ulicoten, waarbij ook op sommige plaatsen verlichting is aangebracht. Wel vragen wij ons af of het plaatsen van de verlichting is uitgevoerd conform de tekeningen? Wij zijn een aantal lantaarnpalen kwijt, namelijk. De verbouwing van de Bremerpoort is een upgrade voor Ulicoten, welke ook hard nodig was. De reconstructie van de Meerleseweg staat gepland en permanente maatregelen om de verkeersveiligheid in de Dorpsstraat te verbeteren zijn tevens onderweg. Wij vinden het erg belangrijk om hierbij ook inwoners te betrekken. Het gaat immers over hun leefomgeving.
Omgeving
Voorzitter, de biodiversiteit staat onder druk. Ecologisch bermbeheer is op zich een prima instrument om te voorkomen dat de biodiversiteit nog verder wegzakt, maar aan de andere kant zien we dat het de verkeersveiligheid onder druk zet. Fiets- en wandelpaden groeien dicht, verkeersborden zijn op sommige plekken niet meer zichtbaar en kruispunten worden onoverzichtelijk. Bovendien krijgen we veel meldingen dat de BuitenBeter app niet naar behoren werkt.
Op termijn zullen de gebiedsvisie transformatiegebieden, de omgevingsvisie en het omgevingsplan buitengebied aan de raad worden voorgelegd. Dit zijn belangrijke documenten die de komende decennia van invloed zullen zijn. Het is daarom wel zo belangrijk om onze inwoners bij dit proces te betrekken. Kan het college een stand van zaken geven van de enquête die daartoe is uitgezet?
Openbaar vervoer
Eind vorig jaar werd duidelijk dat de provincie geen brood meer ziet in buslijn 132 over Ulicoten. Openbaar vervoer is een kerntaak van de provincie en een basisvoorziening, en Fractie Ulicoten vindt het onthutsend om te zien hoe de provincie daar mee omgaat. We stuurden zienswijzen, de Dorpsraad organiseerde een petitie, we spraken in in Den Bosch, we ontvingen de staatssecretaris, we mailden, we belden, et cetera. Van de Volkskrant tot de Telegraaf, ze kwamen allemaal langs om de groeiende kloof tussen stad en platteland met eigen ogen te aanschouwen. Helaas is gedeputeerde staten het aanbestedingstraject ingegaan zonder lijn 132 over Ulicoten. Het voortbestaan van de lijn in Ulicoten, maar ook op andere plekken in Brabant, hangt voorlopig af van het bod van de aanbieders, aldus de gedeputeerde. Het is werkelijk van de zotte. We gaan toch niet het voortbestaan van buslijnen laten afhangen van een aantal marktpartijen met haar aandeelhouders in het buitenland? Slimme mobiliteit en maatwerk voor iedereen, dat zou de toekomst moeten zijn. Maar tot nu toe lijkt die nieuwe mobiliteit nog niet zo slim. Een scholier heeft niks aan een flexbusje dat als het even meezit, misschien wel om half negen op school kan zijn. En een bus moet je ook niet door vrijwilligers laten besturen. Wat is het volgende? Gaan we de gezondheidszorg, het onderwijs en de veiligheidsdiensten ook maar laten draaien op vrijwilligers? Het is allemaal knap waardeloos voorzitter. Laten we hopen dat de nieuwe coalitie in Brabant het tij kan keren. In de tussentijd blijven wij, hopelijk samen met uw raad en college, de lobby voortzetten, want die is pas geslaagd als het openbaar vervoer nu, maar ook in de toekomst veilig is gesteld.
Vuurwerk
Voorzitter, de vuurwerkproblematiek is de laatste jaren een heet hangijzer. Er ligt een plan van aanpak om de overlast zoveel als mogelijk te beperken, dat in goed overleg met onze zustergemeente Baarle-Hertog hopelijk gaat leiden tot rust in de laatste maanden van het jaar.
ABG-organisatie
De ABG-organisatie is onze organisatie en van groot belang voor Baarle-Nassau. Dat betekent echter niet dat onze controlerende taak als raad dan minder belangrijk is. Een gemeenschappelijke regeling als de ABG-organisatie vraagt om goede samenwerking, maar verschillende standpunten mogen nooit de reden zijn om het gesprek dan maar niet aan te gaan. De centrale huisvesting van de ABG-organisatie zal wat ons betreft eventjes op zich moeten laten wachten. Het zou onverdedigbaar zijn om in 2027 een extra jaarlast van enkele tonnen te creëren terwijl onze begroting in dat jaar nog steeds een aanzienlijk tekort vertoont. Er is geen dekking. Overigens zijn die extra lasten gebaseerd op een investering van 17 miljoen euro en een rentepercentage van 2%. Die kengetallen zijn allebei niet realistisch. En dan hebben we het nog niet eens over de verbouwing van ons gemeentehuis. Het nieuwbouwproject CCB heeft, en staat daarin zeker niet alleen, laten zien dat een eerste raming vaak in de verste verte niet overeenkomt met de werkelijkheid. Een tweede forse belastingverhoging in korte tijd kunnen wij niet accepteren. We kunnen, en we willen het niet betalen op dit moment. Daarom heeft het CDA zojuist mede namens ons een motie ingediend om het college op te roepen opnieuw in gesprek te gaan met onze partnergemeenten over de centrale huisvesting. Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald, zo staan wij erin.
Twee weken geleden besloot uw raad om de ABG-begroting van een zienswijze te voorzien, waarin wordt opgeroepen om het zuinig aan te doen de komende jaren. Dat geldt natuurlijk voor alle gemeenschappelijke regelingen, en niet alleen voor de ABG. Om dat recht te zetten, diende het CDA mede namens ons een motie in. Voor de duidelijkheid: het gaat hier over de jaren 2025 t/m 2027.
Recreatieparken
Dan: wonen op recreatieparken. De huidige handhavingsstrategie is wat Fractie Ulicoten betreft na twintig jaar niet succesvol gebleken. Het zorgt vooral voor onduidelijkheid, en voor onzekerheid. Er is geen toekomstperspectief. Noch voor de parken en haar bewoners, noch voor Baarle-Nassau. Goed dat het college inmiddels krediet heeft gevraagd en gekregen voor een richtinggevend onderzoek.
Overigens hoopt Fractie Ulicoten dat het college kan onderbouwen wat het verhogen van de toeristenbelasting met 51% voor effect heeft op de concurrentiepositie van Baarle-Nassau als toeristische gemeente? Het moet natuurlijk niet zo zijn dat we die verhoging door gaan voeren om een reductie van de inkomsten te compenseren.
Energietransitie
Een RES 2.0 is in de maak en komt naar alle waarschijnlijkheid eind volgend jaar op ons bordje. We liggen op schema en de energieregio heeft met behulp van een burgerpanel verschillende willekeurig gekozen West-Brabanders om advies en visie voor de toekomst gevraagd. Dat zouden we vaker mogen doen in onze ogen. Aan de andere kant zien we tot op heden een vrij smalle RES 2.0 ontstaan, waarbij de focus vooral wordt gelegd op zonne- en windenergie. Dat is niet het soort creatief denken waar de energietransitie om vraagt. Ook hebben wij grote zorgen bij netcongestie. Dat gaat de komende 8 tot 10 jaar voor veel problemen zorgen, voor de voortgang van de transitie zelf, maar zeker ook voor het bedrijfsleven.