Geacht college, collega-raadsleden en inwoners van onze gemeente,
Financiën
We kunnen wel stellen dat onze (meerjaren)begroting onder druk staat. We sluiten hopelijk een periode van ongekend hoge inflatie af, waarvan de effecten nog lang zullen doorijlen, de ravijnjaren staan voor de deur en de enclave-uitkering valt weg. Een verhoging van de woonlasten met gemiddeld 13,9% maakt dat de acute tekorten tot en met 2026 zijn opgelost. Maar de burger is geen pinautomaat. We konden hier in Baarle altijd trots zijn op ons relatief lage lastenniveau. Dat lijkt verleden tijd. In dit tempo zijn we straks één van de duurste gemeenten. Gelukkig is hier ook aandacht voor, dat zien we bijvoorbeeld terug in het voorstel om sommige investeringen, indien mogelijk, vooruit te schuiven.
“De te betalen bijdrage aan de GR ABG is toegenomen” is een veel voorkomende zin in onze begroting. Wij hebben respect en waardering voor onze ambtenaren, en willen investeren om een aantrekkelijk werkgever te blijven. Maar eerlijk is eerlijk voorzitter, dit is onhoudbaar. We sluiten daarom graag aan bij de wens van Alphen-Chaam om de ABG-organisatie te verzoeken voor de zomer van 2024 aan te geven hoe door efficiencyvoordelen besparingen gerealiseerd kunnen worden.
Centrale huisvesting
Er staan de komende jaren nog twee grote investeringen op de rol. Eén daarvan wordt wat ons betreft getemporiseerd; de centrale huisvesting van de ABG-organisatie. Wij zetten in op een goede, duurzame relatie met onze twee partnergemeenten, maar met dit financiële perspectief koste wat kost een nieuw kantoor gaan bouwen voorzitter, dat is waanzin. Het is niet uit te leggen, en dan haken mensen af. Wij weigeren daar debet aan te zijn. We zullen hiertoe volgende week met een amendement komen. Fractie Ulicoten zal er de komende tijd alles aan doen om begrip voor dit standpunt te krijgen in Alphen-Chaam en Gilze & Rijen.
ABG-organisatie
Dat de centrale huisvesting een randvoorwaardelijke stap is naar de verdere doorontwikkeling van de organisatie, zoals in de begroting is opgenomen, lijkt ons sterk, maar we zijn het erover eens dat verdere ontwikkeling gewenst is. De dienstverlening mag wat ons betreft sneller, gestroomlijnder, maar vooral; persoonlijker. Wij zijn er nog steeds voorstander van om één onafhankelijk directeur te installeren, en verder vindt Fractie Ulicoten dat inhuur van externen tot een minimum beperkt dient te worden. Niet alleen omdat dit over het algemeen erg duur is, maar vooral om te voorkomen dat er straks geen kennis en kunde meer in huis is.
CCB & Uilenpoort
Dit gemeentehuis wordt de komende jaren wat ons betreft nog gebruikt door de ABG-organisatie. Het realiseren van een gedeelte van het Cultuur Centrum Baarle in dit gemeentehuis is daartoe geen optie voor Fractie Ulicoten. Bovendien zou er dan niet langer sprake zijn van een Cultuur Centrum. Dat is nu juist de kracht: ontmoeting tussen verschillende mensen, verenigingen en stichtingen, onder één dak. Wat vinden de andere fracties daarvan? Met de turap is besloten om een groot gedeelte van het krediet dat al besteed is aan het nieuwbouwproject af te boeken ten laste van de algemene reserve. Fractie Ulicoten wil graag nog een uitgebreide analyse zien van de oorzaken van de enorme kostenstijging die ervoor heeft gezorgd dat het project on-hold is gezet. Kan het college daar op korte termijn voor zorgen? Een andere mooie accommodatie die onze gemeente rijk is, is de Uilenpoort. Wij zijn van mening dat het wegbezuinigen van de beheerder aldaar niet wenselijk is. Hoe beoordeelt het college de noodzaak van een beheerder in de Uilenpoort?
Wonen
Er is relatief veel gebouwd de laatste jaren, en ook Loverenbeemd Fase II kan hopelijk snel doorgang vinden. Maar de continuïteit is zoek. Het is hollen, of stilstaan, korte termijn, afhankelijk zijn van ontwikkelaars, en zodoende niet duurzaam. Voorzitter, Fractie Ulicoten wil écht proactief grondbeleid voeren. Strategische posities innemen en die gefaseerd uitgeven. Dat is ons inziens essentieel, willen we onze kernen op de lange termijn leefbaar houden. We willen vaart maken met plannen voor toekomstige locaties. Heeft het college al zicht op toekomstige locaties? Is er al initiatief genomen, en zo nee; wanneer gaat men op pad?
We willen snel tijdelijke woningen realiseren, ruime herbestemmingsmogelijkheden voor VAB-locaties bieden (denk bijvoorbeeld aan erfwonen), CPO-projecten aanjagen en ondersteunen met kennis en kunde, en op korte termijn onderzoeken hoe we gebruik kunnen gaan maken van de verschillende instrumenten die o.a. uit de Huisvestingswet volgen. Kortom voorzitter, meer regie nemen en veel verder vooruit kijken. Een nieuwe woonvisie is goed, maar die laat lang op zich wachten. We moeten vooruit!
Samenwerking
Fractie Ulicoten wil graag meer inzetten op samenwerking met onze inwoners. Onze inwoners hebben samen namelijk veel kennis en kunde. Burgerparticipatie moet je niet alleen roepen, maar gewoon doen. Wat betreft de samenwerking met Baarle-Hertog: kunnen we de BGTS in de toekomst verder ontwikkelen, en wellicht wel meer bevoegdheden geven? Wat is de visie van het college hierop? De laatste enclaveraden hebben naast het CCB toch vooral in het teken gestaan van vuurwerkproblematiek. Hoewel het broodnodig is om hier discussie over te voeren, moeten we ook dit jaar weer constateren dat het vooral een herhaling van zetten is geweest. Ondanks de goede bedoelingen en inzet van de beide raden en colleges, is er dit jaar weer vroeg sprake van overlast. Hoe ziet het college de komende jaren voor zich?
Zorg en welzijn
Fractie Ulicoten zou graag zien dat er in het kader van het Gezond en Actief Leven Akkoord en het Integraal Zorg Akkoord in het bijzonder aandacht is voor onze verenigingen. Zij zijn het cement in de samenleving, en ons inziens ook onmisbaar als het gaat over vroeg signalering en preventie. Het leerlingenvervoer staat onder druk, dat weten we allemaal. We hebben daarvoor een plan van aanpak ontwikkeld. Maar daarmee zijn de problemen natuurlijk nog niet verholpen. Graag hoge prioriteit hiervoor. Ook zou ik het college willen vragen of zij een mogelijkheid tot, en daarbij een rol ziet weggelegd voor de gemeente, om in te zetten op de terugkeer van het huisartsenspreekuur en de prikpost in Ulicoten? Sport is een belangrijk aspect van een gezonde levensstijl, dat is algemeen bekend. In het bijzonder vragen we aandacht voor sportpark de Bremer in Ulicoten. Dat moet behouden blijven. Fractie Ulicoten gaat er vanuit dat de afspraken die ooit zijn gemaakt m.b.t. verlichting op het park ook worden nagekomen.
Energie
Minister De Jonge maakte vorige week een einde aan het volplanten van weilanden met zonnepanelen en over kernenergie wordt weer serieus gesproken. Wij zijn blij dat de regering zo goed naar Fractie Ulicoten heeft geluisterd. We hebben een gezonde mix van hernieuwbare energie nodig in de toekomst, maar dat moet allemaal wel kunnen, en we moeten spaarzaam zijn met ruimte. Fractie Ulicoten is geen voorstander van windmolens, en ook niet van grote velden met zonnepanelen. Wel hopen we dat de RES 2.0 gaat laten zien dat die gezonde mix ook uit tal van andere bronnen voort kan komen. Zoals bijvoorbeeld groen gas. Dat is schoon, gewenst door het Rijk en de provincie, het vergroot diversificatiemogelijkheden voor de agrarische sector en het helpt bij het reduceren van emissies en het mestoverschot. Het mooie is dat er in de gemeente Baarle-Nassau, met haar grote agrarische sector, genoeg potentieel is om hier de komende jaren op in te zetten.
Omgevingsplan
Tot slot. De vaststelling van het Omgevingsplan vindt naar verwachting plaats in 2025. Een erg belangrijk plan, want het vervangt de bestemmingsplannen en wordt in principe maar één keer vastgesteld. Gemeenten krijgen meer beleidsvrijheid van het Rijk, dus kunnen we ook andere keuzes maken. Fractie Ulicoten kiest voor een “Ja, mits…” houding. Willen we het buitengebied in de toekomst leefbaar houden, voorkomen dat VAB-locaties ten prooi vallen aan criminelen en dat er leegstand optreedt, dan zullen we ondernemers die mogelijkheden zien daarbij moeten helpen. Fractie Ulicoten kijkt ernaar uit om tot een Omgevingsplan te komen wat mogelijkheden biedt en uitnodigt om Baarle nog een stukje mooier te mak